الایضاح فی علوم البلاغة

اگر بخواهند از میان انبوه آثار نگاشته شده در بلاغت عربی، یکی از مهم ترین آنها را بر شمارند، بی گمان تلخیص “المفتاح خطیب قزوینی (٦٦٦-٧٣٩ه)”، در صدر خواهد آمد. محمد بن عبدالرحمن بن عمر، مشهور به خطیب قزوینی و از نوادگان «ابو دلف عجلی» از قاضیان و فقهای شافعی زمان خود به حساب می آید که به ادبیات و علم بلاغت بیشتر شناخته شده است. تلخیص او گزیده ای از مفتاح العلوم سکاکی است که البته خطیب تنها به شیوه ی تقریری و منطقى مؤلف بسنده نکرده و در لابه لای آن از آرای شیخ بلاغت عبدالقاهر جرجانی (م ٧٤١ه) نیز بهره جسته و نظرات خود را هم بر آن افزوده است.